Suske en Wiske op het WWW - Versus

De auto van Lambik

Deel 2

Dit artikel is voor het eerst verschenen in Versus no. 30 (februari 1995).

Vooraf

  1. Dit artikel is een artikel voor Versus en dus zullen technische details buiten beschouwing blijven, tenzij deze in de albums zelf aangetroffen kunnen worden.
  2. In de titel staat Lambik, dit omdat de meeste auto's eigendom zijn van Lambik. Ondanks dat rijden ook T. Sidonia, Jerom, Suske en Wiske in auto's. Deze tekst is dus niet bedoeld als vergelijking van man-vrouwgedrag, hiervoor verwijs ik naar Wentholt[7] en Slot[5]

De vroege jaren

Vitamitje

De beginjaren van Suske en Wiske zijn de vroege na-oorlogse jaren. En hoewel met name in de Verenigde Staten auto's al echt regelmatige verschijningen zijn, is een auto op de straat in Europa toch nog een zeldzaamheid. Vandaar dat in de eerste verhalen de auto's die voorkomen geen eigendom van onze helden zijn.

Vitamitje

Omdat Suske en Wiske het leven van professor Barabas hadden gered, krijgen ze Vitami(e)tje kado. Hiermee wordt zij het eerste voertuig voor onze vrienden. Hoewel Wiske uitroept 'een autotje' is Vitamitje eigenlijk geen auto, maar een levend wezen. Vitamitje is al uitvoerig besproken in Luyten[3] en de luxe uitvoering van de Tootootjes[6]. Ik wil daarom Vitamitje verder niet behandelen.

De eerste echte

Met Vitamitje konden onze vrienden zich dan wel voortbewegen, het is natuurlijk geen auto in de hedendaagse betekenis. Daarvoor moesten we wachten tot 'De mottenvanger'. In 'De mottenvanger' zien we een jeep met Lambik achter het stuur. Het optreden van de jeep blijft echter voorlopig beperkt tot dit ene verhaal. Later zullen we echter meer jeeps rond zien rijden. De jeep komt in dit verhaal ook niet verder dan het enkel vervoeren van onze vrienden. Dit zal echter spoedig veranderen.

Kleur

In de vierkleurenversie heeft de jeep een (leger-)groene kleur. In de tekenfilm van 1992 is de kleur rood.

De 'Vandersteen-mobiel'

In 'De Stierentemmer' rijdt Lambik in een nieuwe auto. Deze auto is een 'normale' auto, terwijl een jeep toch meer een militair voertuig is. In fig 4 kunnen we het kenteken lezen: 967381. Hooydonck[2] schreef dat dit de auto van Vandersteen zelf is, alleen het kenteken is gewijzigd. Vandersteen's kenteken is 697381. Uitgaande van Post[4] is deze auto een Citroën Traction Avant.

Korte tijd later in 'Het zingende nijlpaard' rijdt Lambik tegen een boom. Feitelijk is dit de aanleiding tot het verhaal, zodat de auto al echt functioneel geworden is. In de tekenfilmversie van 1991 rijdt overigens een hele andere auto rond!

In het daaropvolgende verhaal 'De ringelingschat' reist Lambik met de tram. Toch was de botsing niet zo ernstig want in 'De tuftuf-club' is de auto weer terug (gerepareerd tijdens 'De ringelingschat' (?)) Sterker nog heel 'De tuftuf-club' draait om auto's. In het verleden rijden onze vrienden natuurlijk met een andere auto. Deze auto siert overigens in een luxere uitvoering het Ford Performance[1] magazin. Zeer waarschijnlijk is dit dus een Ford. (Met deze kennis kunnen we de Ford-multiple-choice-puzzel oplossen. Gevraagd wordt het eerste album waarin onze vrienden in een Ford rijden. In de Tuftuf-club rijden onze vrienden dus in een Ford. Het enige eerdere verhaal in de antwoordenlijst is 'Lambiorix'. Maar in 'Lambiorix' komen geen auto's voor. De Tuftuf-club is dus het juiste antwoord.)

Lambik rijdt zijn auto aan splinters

Ook in de dan volgende verhalen 'Het bevroren vuur', 'De sterrenplukkers' en 'De dolle musketiers' alsmede in de Blauwe reeks verhalen 'De bronzen sleutel' en 'De schat van Beersel' komt de 'Vandersteen-mobiel' voor. Zo rond week 47 van 1952 (dat zou de op-één-na-laatste week van november zijn) rijdt Lambik in 'De schat van Beersel' zijn auto na een beschieting aan splinters. Vlak daarna op 27 november 1952 in de eerste aflevering van 'De dolle musketiers' botst Lambik met zijn auto tegen een muur. Wonderlijk genoeg is in 'De schat van Beersel' het kenteken '697381'. Dit is het einde van de 'Vandersteen-mobiel' in de verhalen. Door het nagenoeg samenvallen van deze gebeurtenissen vermoed ik dat Vandersteen zelf ook rond die tijd niet meer in deze auto reed.

De wijziging van Lambik's oorspronkelijke kenteken '967381' naar Vandersteen's kenteken '697381' in 'De schat van Beersel'. Heeft gevolgen voor 'De Tamtamklopper'. In dit verhaal dringen Lambik en Jerom het huis tegenover T. Sidonia binnen. De achtervolgde man is net weg met de auto, in de garage ligt nog wel een kentekenplaat met het nummer '697381'! Dit is dus hetzelfde kenteken als die van Lambik's auto.

Kleuren

De oude verhalen waren, de Blauwe reeks uitgezonderd, zoals bekend ongekleurd. De latere kleuringen zijn waarschijnlijk uitgevoerd meer afgaand op de beschikbare kleur verf, dan op een nette vergelijking tussen de albums. We komen dan ook tot het volgende overzicht.

Titel Kleur Kleur voorkant
De Stierentemmer rood wit
De Tuftufclub groen zwart
Het bevroren vuur lichter groen niet getekend
De sterrenplukkers roodbruin zwart
De dolle musketiers rood blauw-donkergrijs
De bronzen sleutel (oorspr)
(volgens klassiek) 		grijs/bruin eerst zwart (pagina 5); dan lichtblauw (pagina 63)
De bronzen sleutel (rood) grijs eerst zwart; dan donkergrijs
De schat van Beersel (oorspr)
(volgens blauwe herdruk)		grijs/bruin wit
De schat van Beersel (rood) oranje oranje

Een op vier wielen (De Circusbaron)

Het einde van de 'Vandersteen-mobiel' betekent de invoering van een nieuwe auto. Onze helden kunnen namelijk al niet meer zonder. Lambik telefoneert en vertelt dat hij een nieuwe auto heeft gekocht. Terwijl hij naar Tante Sidonia komt pikt hij al een boompje mee. Als Tante Sidonia even mag rijden komt de wagen op zijn dak terecht. Eenmaal in dienst van het circus zien we de jeep weer terug. De terugkeer van de jeep als eigen vervoermiddel is echter pas later.

Na het bijzondere kampeeruitje in 'De ijzeren schelvis' komen Tante Sidonia en Jerom de anderen ophalen met de Circusbaron-auto. Ook in 'De brullende berg' rijdt de auto mee. In 'De spokenjagers' rijdt Lambik met de auto het ravijn in. Weer is een auto door onze helden vroegtijdig aan zijn einde gekomen...

In de Blauwe Reeks verhalen 'De gezanten van Mars' en 'De groene splinter' rijdt deze auto ook. In 'De gezanten van Mars' kunnen we ook enkele keren de 'Vandersteen-mobiel' aantreffen: gewoon op straat (o.a. blauwe herdruk p.26, rood p.25) en als auto van de schurken (blauwe herdruk p.43, rood p.39)

Kleuren

Wederom een mix aan kleuren...

Titel Kleur Kleur dak
De circusbaron groen grijs
De IJzeren Schelvis paars paars
De brullende berg blauw zwart
De spokenjagers rood grijs
De gezanten van Mars (bl.herdr) lichtblauw groen
De gezanten van Mars (rood) groen donkergroen
De groene splinter (rood) rood rood

Koersauto

In de vaart van 'De spokenjagers' huren onze vrienden een koersauto (later: race-wagen). Hoewel onze vrienden deze auto volgens de tekst huurden gaan ze er vrolijk mee naar huis. Voorlopig duikt de auto dan wel niet meer op, in 'De zwarte zwaan' zien we Jerom er weer mee rijden! Nu wordt er niet meer over huren gesproken.

Kleuren

Titel Kleur
De spokenjagers blauw
De zwarte zwaan rood

De Terugkeer van de Jeep

Met 'De kleppende klipper' is de jeep, voor het eerst sinds 'De mottenvanger', weer terug als auto van onze vrienden. Het eerste optreden is, hoe kan het ook anders, meteen een botsing. Al geeft Lambik de schuld aan Knul.

Ook in 'Het sprekende testament', 'De duistere diamant' en 'Het vliegende bed' komt de jeep voor.

In 'De duistere diamant' is de voorruit wegklapbaar(?) want eerst zien we de auto met voorruit en later zonder. Dit technisch snufje zien we ook in de tekenfilm van 'De mottenvanger'.

In 'Het vliegende bed' is het bandenpech. Eerst schiet de gemaskerde de vier banden lek (pag.15). Later rijden ze over prikkeldraad. Maar reparatie kost Lambik slechts één sekonde op een heel traag horloge (pag.21).

Kleuren

Enige variatie in de jeeps is er wel degelijk en dat betreft niet alleen de kleuren. Er is nu altijd een reservewiel aanwezig. In 'de mottenvanger' was dit nog niet het geval. Eerst hangt hij bij het rechterachterwiel. Later achterop. Ook de circusbaron staat in dit overzicht al zijn dit jeeps van het circus.

Titel Kleur Reserve wiel
De circusbaron grijze modellen bij achterwiel en zonder
De kleppende klipper licht blauw bij achterwiel
Het sprekende testament groen bij achterwiel en zonder
De circusbaron grijze modellen bij achterwiel en zonder
De circusbaron grijze modellen bij achterwiel en zonder

Wordt Vervolgd.

Literatuur

  1. Ford Performance, 'Vandersteen 75 jaar, en boordevol ideeën', zomer 1988, 4--8
  2. Hooydonck Peter van, De Bruegel van het beeldverhaal, Standaard Uitgeverij 1994, 158
  3. Luyten Geert, 'Onder de loep... Vitamitje', Versus 22, 28--31
  4. Post Jacques, Citroëen in de strip, de fraaie lijn, Brains Unlimited, 1994, 22--23
  5. Slot Gijs, 'De roestige rolpatronen', Versus 8, 16--18
  6. De Tootootjes Luxe uitvoering, Standaard Uitgeverij, 1992
  7. Wentholt Frans, De roestige rolpatronen: man/vrouwrollen in stripverhalen, 1982

Met dank aan Joop Schreurs voor het beschikbaar stellen van de relevante delen uit [4], en Dennis Herman voor de tekstuele aanbevelingen.

Voor het eerste deel dit artikel zie Deel 1.