Vandersteen was Kaproen
Onderzoek wijst uit dat Vandersteen antisemitische prenten tekende.
Op maandag 13 september 2010 onthulde Standaard Uitgeverij via het onderstaande bericht de uitslag van een onderzoek naar de oorlogsjaren van Willy Vandersteen.
Standaard Uitgeverij publiceert boek "De oorlogsjaren van Willy Vandersteen".
Vandersteen maakte zowel antisemitische tekeningen 'Kaproen' als spotprenten tegen de nazi's.
In de stripwereld ging men er altijd al van uit dat achter het pseudoniem Kaproen niemand minder dan Suske en Wiske-schepper Willy Vandersteen schuilging. Onderzoek dat de kinderen Vandersteen financierden bevestigt nu dat vermoeden. Geen mooie bladzijde uit de loopbaan van Vandersteen, maar wel een waar het publiek recht op heeft, vinden de uitgeverij en de kinderen. Daarom zal Standaard Uitgeverij in het najaar van 2011 een boek uitgeven over De oorlogsjaren van Willy Vandersteen.
Het debat vooraf
Onder het pseudoniem Kaproen tekende Vandersteen een aantal antisemitische prenten en in 1942 het boekje Zóó zag Brussel de Dietsche Militanten. De teksten waren van de hand van Bert Peleman onder het pseudoniem 'Ulenspiegel'. Daarnaast tekende hij ook verschillende cartoons over Bart de Brigademan in het collaborerende dagblad Volk en Staat van dezelfde uitgever. Peleman en de uitgever van het boekje werden veroordeeld voor collaboratie. Over de oorlogsjaren van Vandersteen verschafte biograaf Peter Van Hooydonck eerder al meer inzicht en publiceerde het vakblad Brabant Strip Magazine uiterst gedetailleerde informatie. Datzelfde magazine pakte vorig jaar ook uit met de tekeningen die Vandersteen in 1943 onder het pseudoniem WIL tegen de nazibezetter maakte onder de titel Dappere Jan.
Resultaten onderzoek
Dat Vandersteen Kaproen was, werd tot nog toe nooit gestaafd met bewijzen. In opdracht van de kinderen Vandersteen doken enkele historici van het Geheugen Collectief in de archieven en vonden een stuk waaruit blijkt dat de vergoedingen voor de tekeningen van Kaproen wel degelijk voor Vandersteen waren en een lijst met pseudoniemen en werkelijke namen. De bewuste documenten bevinden zich in het procesdossier van Volk en Staat. Willy Vandersteen werd, ondanks zijn aanwezigheid in deze dossiers, in tegenstelling tot vele anderen niet veroordeeld voor collaboratie.
Reactie van de erven Vandersteen
"Als kinderen van Willy Vandersteen zijn we geschrokken dat onze vader de auteur is van die tekeningen. Het paste niet bij het beeld dat wij hadden en de manier waarop wij onze vader gekend hebben." stelt Helena Vandersteen namens de familie. "Nadat wij zekerheid hadden, hebben we de uitgeverij gevraagd om het volledige verhaal in boekvorm te publiceren. Wij hebben de artiest Willy Vandersteen nooit als een heilige willen voorstellen. Het is te gemakkelijk om de fouten van een striptekenaar af te doen als naïviteit of jeugdzonden. Wie zijn artistieke nalatenschap wil eren, moet ook de zwarte bladzijden durven erkennen. Daarom vinden wij het belangrijk dat ook deze periode bekend is en in detail beschreven wordt."
Uitgeverij kondigt boek aan
Standaard Uitgeverij sluit zich aan bij dit initiatief van de familie en zal het boek uitgeven. Aan de betrokken historici van het Geheugen Collectief zal gevraagd worden om op basis van dit en ander materiaal een boek te maken over de oorlogsjaren van Willy Vandersteen. Wij voorzien de publicatie van dit boek najaar 2011. Het boek zal niet zoveel nieuwe feiten bevatten, maar wel de context schetsen en documenten beschrijven die een en ander staven." De uitgeverij denkt niet dat dit nieuws impact zal hebben op de populariteit van Suske en Wiske. "Ik denk dat dit zeer ver afstaat van waarom de lezers zo van Suske en Wiske houden. Je ziet hetzelfde bij Hergé en Kuifje. We denken echter dat het zeer moedig is van de familie Vandersteen dat ze deze periode niet onder de mat wil vegen. Integendeel, ze willen dat het beeld dat van Vandersteen verder leeft een volledig beeld is. Het beeld van een artistieke reus en een rasverteller die veel goede dingen gedaan heeft, maar die ook fouten begaan heeft."
Achtergrondinformatie : Geheugen Collectief vzw
Geheugen Collectief vzw is een historisch onderzoeksbureau. Een team van professionele historici voert historisch onderzoek uit op vraag en op maat. In de zomer van 2009 vroeg Standaard Uitgeverij hen om de geruchten rond de identiteit van striptekenaar Kaproen uit te klaren. Hun opdracht was om te bewijzen of Willy Vandersteen al dan niet Kaproen was en, indien hij het niet was, wie het wel zou geweest zijn.
Het team van Geheugen Collectief dat dit onderzoek uitvoerde, bestaat uit historici die gespecialiseerd zijn in verschillende aspecten van de Tweede Wereldoorlog: Els Buffel schreef haar masterscriptie over het culturele leven tijdens de Tweede Wereldoorlog; Aline Sax doctoreert over de Vlaamse collaboratie tijdens de Tweede Wereldoorlog; Pieter Serrien is gespecialiseerd in het dagelijkse oorlogsleven; Veronique Van Humskerke is gespecialiseerd in nationalisme en nationalistisch discours; Selm Wenselaers doet onderzoek naar de Jodenvervolging in Brussel.
Meer informatie www.geheugencollectief.be, info@geheugencollectief.be of 0498 68 65 54 (Selm)
