Suske en Wiske op het WWW
Suske en Wiske op het WWW
Suske en Wiske

Een inleiding in de geschiedenis van Suske en Wiske

Français English

Willy Vandersteen In deze inleidende tekst worden kort de belangrijkste gebeurtenissen uit de geschiedenis van de stripreeks Suske en Wiske geschetst. Hier en daar worden soms open deuren ingetrapt. Dit is vrijwel onvermijdelijk met Suske en Wiske omdat immers iedereen in Nederland en België hen kent.

Het ontstaan

Suske en Wiske is een stripreeks die werd bedacht door Willy Vandersteen (1913-1990). Wiske verscheen voor het eerst ten tonele in het verhaal Rikki en Wiske. Als opvolger van dit avontuur begon in december 1945 een nieuw verhaal in de krant De nieuwe Standaard: De avonturen van Suske en Wiske op het eiland Amoras. In dit verhaal ontmoeten Suske en Wiske elkaar voor het eerst.

Na Op het eiland Amoras volgden nog vele andere verhalen in de krant. Al in 1946 werd het avontuur op Amoras uitgebracht in albumvorm. Ook alle andere verhalen werden na publicatie in de krant in album uitgebracht.
Sinds die allereerste uitgave van Op het eiland Amoras is er nauwelijks wat veranderd aan de buitenzijde van de albums. Nog altijd is de kaft rood en nog altijd staan de namen Suske en Wiske in fiere witte letters bovenaan.


Op het eiland Amoras

Kleurenuitgaven

In de ruim 50 jaren veranderde er wel iets aan de binnenkant. De oude albums waren ongekleurd. De zwart-wit tekeningen vanuit de krant werden gewoon overgenomen in de boekuitgave. Tussen 1959 en 1967 verschenen de zogenaamde tweekleuren albums. De verhalen werden voorzien van een beetje kleur. Verhalen volledig in kleur, de albums in vierkleuren verschijnen sinds 1967. Bij verzamelaars zijn vooral de oudere verhalen geliefd. Deze albums dragen de nummers 66 en lager. Alle albums met nummers 67 en hoger zijn in vierkleuren. Ook de oude verhalen werden alsnog ingekleurd en verschenen onder een nieuw nummer. Het eerder genoemde Op het eiland Amoras werd zo nummer 68.

De inhoud van de albums week in de beginperiode vaak af van de oorspronkelijke versie van de strip die in de krant verscheen. De allereerste verhalen waren gewoonweg te lang en bij latere verhalen werden nog wel eens verwijzingen naar actuele situatie's die in de krant natuurlijk prima aanslaan verwijderd. Ook tegenwoordig wordt er nog wel eens wat gewijzigd in verhalen.

Kuifje en de Blauwe Reeks

Het Spaanse spook

Een belangrijke stap in de carrière van Willy Vandersteen was zijn bijdrage aan het tijdschrift Kuifje. In 1948 was Hergé, de tekenaar van Kuifje, teleurgesteld over de resultaten van de Nederlandstalige editie van zijn blad Tintin. De inmiddels succesvolle Willy Vandersteen werd toen uitgenodigd om mee te werken. Vandersteen tekende enkele platen. Een schok voor Hergé! Willy Vandersteen was zijn ware volksaard niet verloren en dat bleek uit zijn verhalen en tekenstijl. Hergé tekende juist voor een keurig burgerpubliek en verzocht Vandersteen dan ook dringend zijn tekenstijl aan te passen. De laatste deed dit toen ook, mede in de hoop een nieuw lezerspubliek voor Suske en Wiske aan te trekken. Willy Vandersteen heeft veel geleerd in die periode. Uiteindelijk verschenen een 8-tal verhalen (Het spaanse Spook, De Bronzen sleutel, De Tartaarse helm, De schat van Beersel, Goud voor Rome later: Het geheim der Gladiatoren, De gezanten van Mars, De groene splinter, Het gouden paard) in Kuifje. De albums bij deze verhalen1 verschenen in de jaren '50 met een blauwe kaft en volledig in kleur. Deze reeks staat nu bekend als De Blauwe Reeks. Dit in tegenstelling tot de gewone Rode Reeks waarin de verhalen uit de krant werden gepubliceerd. Vandersteen en ook zijn latere opvolgers hebben hun hart altijd bij de Rode Reeks liggen. Veel stripliefhebbers zien juist liever de Blauwe Reeks.


Promotie en merchandising

Door de jaren heen stijgt de populariteit van Suske en Wiske steeds meer. Dat komt enerzijds door de herkenbaarheid van de albums en de dagelijkse publicatie in de bekende krant De Standaard en het populaire Het Nieuwsblad. Maar ook door diverse ondersteunende activiteiten. De net begonnen Vlaamse Televisie vertoont al tekenfilms van Suske en Wiske. Karel Weyler trekt met zijn Pats poppentheater rond en voert diverse verhalen van Suske en Wiske op. Maar ook het bedrijfsleven doet mee. De winkelketen GB zorgt voor prachtige etalages met Suske en Wiske scène's maar vooral wordt er geprofiteerd door de bedrijven met bijv. Schanulleke poppen, glazen, stickers of het spel Op-Jerommeke. In later jaren zal dit steeds verder uitbreiden: albums verschijnen bij de waspoeder, de grootwinkelbedrijven of de chocolade. Iedereen gebruikt Suske en Wiske voor z'n commerciële (en soms ook idiële) doeleinden.

De grappen van Lambik

Afgeleide reeksen

De populariteit van Suske en Wiske leidde ook tot afgeleide series. In het katholieke weekblad Ons Volkske verschenen gags van Suske en Wiske: in 1-pagina werd een korte grap treffend neergezet. De, ook al katholieke, Bond van grote en kroostrijke gezinnen had in haar blad De Bond de avonturen van Suske, Wiske en Lambik. Van deze gags verschenen in de jaren '50 en '60 nog enkele albums De grappen van Lambik. Daarna zijn deze albums niet meer herdrukt. Eveneens in de jaren '50 namen Suske en Wiske tijdelijk de rol van belamels over in de reeks De Vrolijke Bengels. Lambik was in deze gagstrip te zien als commissaris.

Wat later kreeg ook krachtpatser Jerom zijn eigen reeks en vele jaren later kwamen er ook aparte poppenmoppen van Schanulleke.
De laatste reeks die in deze categorie valt begon in februari 2002. In dat jaar ging in het Suske en Wiske weekblad een serie rond Suske en Wiske als kleuters van start onder de titel Klein Suske en Wiske.
De grappen van Lambik kregen in de jaren 2004-2006 een kortstondig vervolg in een serie van 7 albums waarvan de laatste 4 ook nieuwe grappen bevatten.

In 2013 werd een, succesvolle, nieuwe weg ingeslagen met eigentijdse spin-offs van de reguliere reeksen. In dat jaar verscheen het eerste deel van Amoras, een reeks met een iets oudere Suske en Wiske.
Toen bleek dat Amoras goed aansloeg kreeg ook Jerom een jaar later een herbewerking in J.ROM : Force of Gold.


Het zoemende ei

Buitenland

Suske en Wiske keken ook over de grenzen. De eerste stap voor het Vlaamse duo was Nederland. De Nederlanders ontvingen Suske en Wiske met open armen al moest Schalulleke wel haar naam veranderen. Nog tot 1964 verschenen er aparte albums voor Nederland. Met ingang van nummer 50 is alles gelijkgetrokken. Al in de jaren '50 verschenen ook albums in het Frans en ook in andere landen verschenen Suske en Wiske in tijdschriften die gebaseerd waren op Kuifje. Later volgde Spaanse, Zweedse, Griekse, Engelse, Duitse en Chinese albums. Veelal bleken de vertalingen niet succesvol. De buitenlandse partners van de uitgeverij waren vaak kleine ondernemingen. Maar soms waren de verhalen gewoon toch te Nederlands of te Vlaams.


Studio

Willy Vandersteen en Paul Geerts Willy Vandersteen bleef niet stilzitten. Zijn creativiteit kon hij vooral kwijt in het opstarten van nieuwe reeksen. Daar was dan ook vraag naar. Ons Volkske moest vol getekend en later was er veel vraag uit Duitsland naar verhalen. Dat kon de hardwerkende Vandersteen echter niet aan. Al heel snel trok hij dan ook medewerkers aan en uiteindelijk volgde een hele tekenstudio die aan vele mensen werk bood. Ook Suske en Wiske werden uiteindelijk overgenomen door een andere tekenaar. Paul Geerts werd aangewezen als enige opvolger. Voor sommige stripliefhebbers is Suske en Wiske inmiddels verworden tot een Studio product. Samen met de verafschuwde merchandising zorgde dit voor een afkering van Suske en Wiske. Vaak ten onrechte.

Paul Geerts die begon met album nummer 135, heeft in zijn loopbaan meer verhalen getekend dan Willy Vandersteen zelf. Ook na het overlijden van Vandersteen in 1990 is Paul Geerts in overeenstemming met de wens van zijn leermeester, gewoon doorgegaan met het tekenen van nieuwe verhalen.
In 2002 droeg Paul Geerts op zijn beurt het potlood weer over aan zijn assistent en opvolger Marc Verhaegen die de verhalen maakte tot begin 2005.
Verhaegen werd als leider van Studio vandersteen opgevolgd door het duo Luc Morjaeu en Peter Van Gucht.


Meer informatie...

Wie meer wil lezen over Suske en Wiske kan dat uiteraard doen op deze site, waar veel gegevens over Suske en Wiske zijn verzameld. Er zijn ook boeken verschenen over Suske en Wiske en het overige werk van Willy Vandersteen. Die zijn echter verworden tot verzamelobject en zijn vaak niet meer verkrijgbaar. Losse informatie is te vinden in de gespecialiseerde tijdschriften: Versus en De Tuftuf club. Ook in Brabant Strip magazine treft men regelmatig artikelen aan.