De bibberende Bosch

Dat Lambik niet niet meteen een keukenprins is, wisten we al langer

We komen wat te weten over Jheronimus Bosch, die in werkelijkheid Van Aken heette

De passages in Memoria komen bij momenten nogal griezelig over

Lambik lijkt in z'n vermomming als kok erg op de Spaanse kok in HET LIJDENDE LEIDEN

Al Kimia zegt in 1485 dat hij terugkeert naar het kalifaat. Dit is natuurlijk een verwijzing naar het heden, maar in die periode bestond het zogenaamde "Schaduwkalifaat". Dit was eigenlijk een sultanaat in Egypte en omliggende gebieden dat veroverd was door de Ottomanen, die het regeren echter aan de Mammelukken overlieten

Ps. Ik ben een andere Tobias dan uit recensie no. 1 ;-)

Ook het tekenwerk heeft dit maal de nodige aandacht gekregen. Setting (Den Bosch) en onderwerp (een beroemde schilder met een zeer herkenbare signatuur en beeldtaal) lenen zich daar ook goed voor. Dat hebben we bij eerdere delen in de reeks wel eens anders gezien. De cover is overigens een gemiste kans. Jammer dat men het op dit soort aspecten laat liggen. Het zal de druk om te produceren wel zijn.

Gemengde gevoelens heb ik over de humor. Aangenaam verrast was ik over de opmerking van Al Kimia dat hij zich in Den Bosch niet meer veilig voelt en daarom terugkeert naar het kalifaat. Een hele subtiele en volwassen grap. Zeldzaam in de wereld van Suske en Wiske. Nog leuker om verderop de reprise tegen te komen. Al Kimia zegt daar tegen Jerom dat hij vanuit Antwerpen de boot naar het Oosten zal nemen. De vluchteling die van West naar Oost gaat in plaats van omgekeerd. Heerlijk, dit soort schalkse knipogen naar de actualiteit.

Ook de (veel minder subtiele) reeks taalgrappen van Jerom is ronduit genieten. Maar wat jammer dat hier een sudoku-grap tussen is beland ('Lettergreep toepassen, Rommeke heeft zwarte band sudoku'). Lijkt een aardige vondst, maar sudoku is alles behalve een taalspelletje. Een detail, wellicht, maar de serie zou er baat bij hebben als iemand dit soort onvolkomenheden eruit haalt voor het ter perse gaan van het album.

Dat geldt ook voor de identiteit van de personages. Natuurlijk is het allemaal fictie, maar binnen het fictieve universum van Suske en Wiske zijn er dingen die wel kunnen en dingen die niet kunnen. Drie voorbeelden:

1. Barabas laat Suske en Lambik naar Memoria reizen zonder het wierook voor de terugreis. De Barabas waar de lezer al decennia mee vertrouwd is zou dat nooit toelaten. a. het is niet nodig om deze gok te nemen (Suske zegt wel dat de genezing van Wiske niet kan wachten, maar waarom dat zo zou zijn blijft onduidelijk)). b. het is ook niet logisch dat Barabas zich ten volle bewust is van de consequenties en desondanks instemt met een vroegtijdig vertrek naar Memoria (terwijl de professor toch bij uitstek een man van de rede is). c. het is ethisch niet verantwoord (een veel grotere moraalridder dan Barabas loopt er in de wereld van Suske en Wiske niet rond).

2. Het taalgebruik van Jerom. Ja, Jerom heeft altijd een typische manier van spreken gehad, waarbij hij over zichzelf spreekt in de derde persoon enkelvoud spreekt, de woordvolgorde verandert en werkwoorden overslaat. Zo kennen we Jerom. Maar het is ronduit bespottelijk dat de schrijvers het nu opeens een goed idee vonden om Jerom behalve de woordvolgorde ook de woorden zelf te laten verhaspelen ('Nog niet hopen wan' in plaats van 'nog niet wanhopen'). Dit is idioot. Gewoon niet meer doen, beste schrijvers. Het is niet leuk, het is niet grappig, het voegt niets toe aan het karakter of het verhaal en bij herhaling wordt het irritant.

3. Suske is een kleine slimmerik. Dat weten we. Te pas en te onpas spuit hij zijn kennis over allerhande opmerkingen. In dit album licht hij als een volleerd kunstcriticus de symboliek in het werk van Jeroen Bosch toe. Alleen krijgen we nu niet te lezen hoe Suske aan die wijsheid komt. In andere albums etaleerde Suske ook graag zijn kennis, maar die kwam niet uit de lucht vallen. Hij had er toevallig net een boek over gelezen, het opgezocht op internet, een documentaire gezien of samengewerkt met Barabas. In dit album niets van dat alles. Suske weet heel veel van het werk van Jeroen Bosch. Dat is een gegeven. Daar is hij blijkbaar mee geboren.

Maar eerlijk is eerlijk, dit zijn natuurlijk details. Daarom een welverdiende 8.