Suske en Wiske op het WWW
Suske en Wiske op het WWW
Suske en Wiske

De koddige kater


Vorige Index
Index
Volgende

Rode reeks no. 74 (1e druk: 1967)
Voor het eerst in album verschenen in 1965

De koddige kater Op 11 september 1964 zag de aankondiging van De Koddige Kater het daglicht in De Standaard. Meteen de dag daarna begon de voorpublicatie en die zou lopen tot 22 januari 1965.
Iets later in het jaar 1965 verscheen dit verhaal als boek.

Voor velen is de hond HET huisdier in het algemeen!!! Toch moet de hond deze status zeer zeker delen met een concurrent, de kat! (Latijnse naam : Felis Cattus)
Wanneer de wilde kat huisdier is geworden valt niet meer te achterhalen. Paleontologen gaan ervan uit dat dit zo tegen de laatste ijstijd geweest moet zijn, zo´n dikke 12.000 jaar geleden dus. Er zijn twee theorieën over de manier, hoe de wilde kat gedomesticeerd werd.
De eerste is dezelfde als die van de hond. Wilde katten zwierven rond de holen en behuizingen van de oermens in de hoop om voedsel te kunnen bemachtigen. De oermens liet dit toe, om zo ander ongedierte uit hun behuizing weg te krijgen. Door deze wisselwerking raakte de kat gewend aan de mens en werd daardoor tam.
De tweede is ongeveer hetzelfde, maar speelt zich iets later af in de geschiedenis van de mensheid. Volgens de tweede theorie werd de kat tot huisdier in de periode dat de mensheid het nomadenbestaan opgaf en landbouwer werd. Dit is nu ongeveer zo´n 10.000 tot 9.000 jaar geleden.
De mensen moesten hun graanoogst opslaan in voorraadschuren en beschermen tegen ratten, muizen en ander ongedierte. Op zoek naar voedsel raakten wilde katten in de kleine nederzettingen en zo merkten de mensen toen al snel dat katten uiterst nuttig waren en vooral omdat deze dieren in tegenstelling tot de hond met voorliefde 's nachts op jacht gingen op het tijdstip waarop ratten en muizen graag tot aanval op de graanschuren overgingen. Zo joeg de boer dus de kat niet weg, maar liet het dier toe en verzorgde het.

Luxemburg
Dit verhaal speelt voor het grootste gedeelte in Luxemburg af.
Luxemburg heeft weliswaar een vorst als hoofd en is net zoals Nederland en België een constitutionele monarchie, maar met een uitzondering: de vorst van Luxemburg is nl. een groothertog en geen koning, zoals in de eerder genoemde landen!
De naam Luxemburg stamt af van de burcht Lucilinburhuc. Op de grondvesten van deze burcht ontstond de hoofdstad Luxemburg. De inwoners zelf noemen zich Lëtzebuerger en dit komt door hun taal, die stamt uit het Westmoezelfrankisch. Officieel zijn de ambtstalen Frans en Duits.
Luxemburg is een belangrijke spil van de EU, want in Luxemburg vindt men o.a. het Europese Gerechtshof, de EIB (European Investment Bank) e.a.
Luxemburg ligt tussen drie landen, in het noorden heb je België, in het oosten Duitsland en in het zuiden Frankrijk. Het noorden van Luxemburg wordt bepaald door de uitlopers van de Ardennen met haar uitgestrekte wouden. Dit gedeelte van Luxemburg wordt door de inheemse bevolking het Ösling genoemd. In het zuiden heb je het vruchtbare Gutland, wat tot het Lothringer Stufenland hoort. Hier woont ook het grootste gedeelte van de Luxemburgse bevolking, zodat het niet meer als logisch is dat hier de grote industriële centra vertegenwoordigd zijn.
In de aankondiging van De koddige kater ziet men ook meteen het wapen van Luxemburg. Twee gekroonde leeuwen, die een gestreept schild met kroon vasthouden. Op het schild zelf is ook nog eens een gekroonde leeuw te zien.

Zoals in het vroeger verschenen album De nerveuze Nerviërs, duikt hier de Bond Zonder Naam op. Dit is een organisatie die de aandacht op de naastenliefde wil vestigen en ook bevorderen.
Lambik, bezield door de boodschap "Helpt Elkander!", zet dit meteen in de praktijk om. (zie strook 1)

In hetzelfde album De nerveuze Nerviërs laat Willy blijken dat hij het winnende liedje Non ho l'età van de zangeres Gigiola Cinquetti uit het Eurovisiesongfestival van 1964 leuk vindt. Daar zong een Romeinse soldaat dit lied en hier in dit verhaal heet de witte poes Nonoletta!

Ook laat Willy in strook 57 van De Koddige kater merken, dat hij van cabaret houdt en dan speciaal het werk van de geboren Sittardenaar Toon Hermans (*1916 - +2000).

In strook 89 in het eerste plaatje zegt het omvergereden oude vrouwtje: "Joep! Gejaagd door de wind in Altenfels!"
De spieren van Jerom spelen een Beatlewijsje Dit is een verwijzing naar de beroemde roman "Gone with the Wind" (1937) van Margaret Mitchell (*1900 - +1949) en de eveneens beroemde film met dezelfde naam uit 1939 met Vivian Leigh (*1913 - + 1967) en Clark Gable (*1901 - +1960) in de hoofdrollen.

In de tijd dat dit verhaal ontstond, midden jaren 60, waren The Beatles, alom vertegenwoordigd, zij het op televisie of op het witte doek, of in de radio, de pers en natuurlijk op grammofoonplaten. Of je nu van de muziek van deze groep hield of niet, je kwam er niet aan voorbij! Zo ook Willy Vandersteen!
Hij hield zijn mening over deze groep en haar uiterlijk niet voor zich en dreef er in Het zoemende ei, dit verhaal (zie strook 211) en ook in De apekermis de spot mee. In het latere De gramme huurling wijzigde hij zijn mening enigszins en liet Lambik een langspeelplaat van The Beatles beluisteren.

Dit verhaal heeft eigenlijk als achtergrond een ernstig thema, namelijk welke rol ouderen in de moderne maatschappij hebben!
Willy was zich er midden jaren 60 maar al te bewust van dat ook bij hem de jaren begonnen te tellen. Zo dacht hij erover na hoe het verder zou gaan en in hoeverre ouderen in deze jachtige maatschappij in waarde en eer hun oude dag kunnen genieten.
Zijn conclusie is niet al te rooskleurig! Nemen we het dorp Altenfels uit dit verhaal.
Altenfels bestaat enkel uit bejaarde tot hoogbejaarde mensen. Ze kennen elkaar sinds jaar en dag en weten wat ze van en aan elkaar hebben. Ze helpen elkaar door dik en dun, maar hebben ook een strikte hiërarchie binnen hun samenleving. Door het ontbreken van jeugdigere mensen, die nieuwe ideëen hebben en ze waarmaken om o.a. het leven gemakkelijker maken, blijft het dorp op een bepaald niveau stilstaan en begint het zich af te zonderen van de rest van de maatschappij. Daar ziet Willy het gevaar voor de ouderen!
Zij, de ouderen, blokkeren de nieuwe ontwikkelingen binnen de samenleving en lopen daardoor het gevaar als het ware door deze nieuwe ontwikkelingen over hoop gerend te worden. De ouderen moeten, of ze het nu willen of niet, met hun tijd meegaan om zo te kunnen overleven.
Dit werpt natuurlijk óók geen goed daglicht op onze maatschappij en samenleving! Ouden van dagen zijn zolang maar goed als ze hun werkkracht aan de maatschappij geven en hun zuur verdiende geld uitgeven.
De grondspeculant Erdemelcher en de hardvochtige Lambik representeren deze als het ware onverschillige maatschappij, waarin ouderen niet meer meetellen en maar een blok aan het been zijn. Het ijskoude hart, dat Erdemelcher en Lambik bezitten, is natuurlijk symbolisch bedoeld, maar geeft toch aan dat onze moderne maatschappij, die zo met ouderen omgaat, ijskoud van karakter moet zijn!

Samenvatting

Het goede hart van Lambik krijgt heel snel achter elkaar verschillende deuken toegevoegd door uitbuiters die mensen het geld aftroggelen. Een vooraf betaalde rekening van de schilder van Sidonia's keuken doet het vat overlopen. De schilder komt niet meer opdagen en Sidonia scheldt Lambik daarom uit. Verbitterd over deze behandeling door Sidonia en ook over het feit dat hij zo goedgelovig tegenover die schilder was verdwijnt Lambik.
Verontrust lopen Suske en Wiske de verbolgen Lambik achterna, want ze weten dat hij nu tot alles in staat is. Het laat ook niet lang op zich wachten, totdat Lambik het aan de stok krijgt met een wildvreemde schilder. Ongemerkt wordt Lambik echter door iemand in een zwarte wagen achtervolgd, die dit uiterst interessant vindt. Een paar straten verder zien Suske en Wiske hoe Lambik in de mysterieuze zwarte wagen stapt om dan te verdwijnen.
Thuis berichten de twee kinderen het voorval aan Sidonia en Jerom. Sidonia denkt dat ze wat te hard tegen Lambik is uitgevallen. Jerom besluit om thuis op hem te wachten.

Lambik in de ijskast Die nacht wordt Wiske gewekt door verdacht geluid in huis. In de keuken ziet ze hoe iemand in hun ijskast stapt. Ze houdt de deur van de ijskast dicht en roept om hulp. Tante Sidonia en Suske komen meteen naar beneden om Wiske te helpen. Voorzichtig opent Suske de deur van de ijskast en tot hun grote verbazing zit er niemand anders als Lambik er in.
Ze vragen, waarom hij dit doet, maar krijgen van hem geen zinnig antwoord. Om achter dit geheim te komen nodigen ze hem voor de nacht uit om bij hun te logeren.
In diezelfde nacht nog nadert de geheimzinnige zwarte wagen het huis van tante Sidonia. Lambik staat aan het raam en geeft via een zaklantaarn morsetekens, die door de zwarte wagen beantwoord worden. Dit blijft echter niet onopgemerkt door onze drie vrienden. Terwijl Suske de morsetekens tracht te ontcijferen is Sidonia iets drastischer en gaat met een geladen geweer op de zwarte wagen af. De zwarte wagen kiest het hazenpad, terwijl Sidonia vuurt. De terugslag was echter zo hevig dat ze de wagen niet getroffen heeft.
Suske helpt haar overeind en vertelt wat hij ontdekt heeft bij het ontcijferen van de morsetekens. Het is namelijk de bestuurder van de geheimzinnige zwarte wagen, die Lambik bevolen heeft steeds in de ijskast te kruipen.
Ondertussen kruipt Lambik met een brede gemene grijns terug in bed en besluit hen vanaf morgen niets meer te vertellen.

De morgen daarop wachten de drie al aan de ontbijttafel op Lambik. Hij komt en gaat aan tafel zitten, maar beantwoordt alle vragen met een "Hm!", hetgeen Sidonia een zenuwtoeval bezorgt.
Ondertussen gaat Lambik er vandoor. Suske stuurt Wiske nu de keuken in om ijs te halen. Wiske maakt de ijskast open en vindt er tot haar grote schrik Lambik. Nu loopt het Wiske de spuigaten uit en ze eist luidruchtig een verklaring. Ook hier heeft Lambik maar een "Hm!" voor over en loopt naar buiten richting het stadspark.
Snel belt Wiske Jerom op en legt hem de situatie uit. Meteen gaat Jerom er op af en ontdekt niet lang daarna Lambik aan een ijskar, waar hij drie dozijn ijsjes bestelt!
Jerom vraagt een tijdlang om verklaringen, maar krijgt ook steeds een "Hm!" van Lambik te horen. Dit wordt Jerom teveel en hij schreeuwt hem toe. De fruitwinkel ernaast krijgt de stormwind van Jeroms stem te verduren en raakt erdoor overhoop. Terwijl Jerom de winkel begint op te ruimen, gaat Lambik er vandoor.

Lambik vertelt Die nacht kruipt Lambik weer het huis van Sidonia binnen om in de ijskast te kunnen gaan bibberen. Wiske hoort dit en alarmeert tante Sidonia, maar die heeft haar voorzorgen getroffen. Lambik opent de deur van de ijskast en wordt plots neergemept door een aan een springveer gebonden bokshandschoen. Half bewusteloos leggen Suske en Wiske hem op het bankstel. Ze beginnen hem uit te vragen en inderdaad geeft Lambik dit keer antwoord.
De mysterieuze man in de zwarte wagen, die gemerkt heeft dat met Lambiks goed hart gesold werd, wil Lambik veranderen in een bikkelharde kerel. Daarom moet hij de ijskast in zodat zijn hart ijskoud wordt en hij geen geweten meer heeft. Daarna wordt hij namelijk vennoot van de geheimzinnige man. Hierna prevelt Lambik nog de naam van het naburige land Luxemburg en schijnt dan voorgoed het bewustzijn verloren te hebben.
Sidonia besluit nu iets warms voor Lambik te maken en alle drie verlaten de kamer. Nauwelijks alleen kruipt Lambik naar de telefoon en belt de geheimzinnige op, die hem dan laat afhalen. De drie komen terug in de kamer en zien meteen dat vogel gevlogen is. Wel liet Lambik nog een briefje achter met de waarschuwing hem niet te volgen en dat hij vanaf nu beschermd wordt door handlangers van de geheimzinnige.

Op goed geluk rijden onze vier vrienden naar Luxemburg en als dekmantel gebruiken ze grotonderzoek.
Na een prachtige tocht door het land Luxemburg ziet Wiske plots door haar verrekijker de zwarte wagen bij een groep huisjes in een vallei. Jerom begint onmiddelijk met de achtervolging en die eindigt bij een domein met een hoge muur. In de buurt van het domein slaan onze vrienden het kamp op en beginnen het terein te verkennen.
Al snel hebbben onze vrienden door dat de bewoner van het domein een zekere grondspeculant, Erdemelcher genaamd, is en dat hij Lambik nodig heeft als brute handlanger die een dorp vol met ouden van dagen moet verdrijven om er grof geld mee te verdienen.
Door grotexploitatie bevrijden Jerom, Sidonia, Suske en Wiske een kat uit haar gevang en ontdekken tevens in een van de grotten een beeld van een mooie dame met een kat op haar schoot. Onder aan de sokkel van het beeld staat de naam Altenfels! Dit is de naam van het dorp waar Lambik die ouden van dagen moet verdrijven.
Siegfried en zijn vriendinnetje Doordat de touwladder naar beneden valt moeten Sidonia en de kinderen een andere weg uit de grot weten te vinden. Na enige tijd lukt hen dat ook en daarmee kan ook de kat naar buiten. De kat is dezelfde die op het beeld vereeuwigd is en heet Siegfried.

Eenmaal buiten de grot wil Wiske in het dorp onder aan de berg berichten, wat zij voor een ontdekking gedaan hebben. Zij ziet een oud vrouwtje de straat overlopen en die wordt plots door de zwarte wagen geschept. Onze vrienden helpen de oude dame overeind en krijgen dan te horen dat ze zich in het dorp Altenfels bevinden.
Daarna wordt het onze vrienden duidelijk wat er aan de hand is en ze binden zonder veel na te denken de strijd aan met Erdemelcher en Lambik. Daarbij krijgen ze hulp van de koddige kater Siegfried, die de gave heeft door middel van stralen uit zijn ogen harten te ontdooien, maar last heeft van liefdesperikelen.


Tekst: Alain Stienen

Aankondiging in 'De Standaard'